Kapag Lumaki Na (Sulating di Pormal)
Mga Sanaysay sa
Filipino - Tungkol sa Kabataan
Pinalaki tayo sa
kasinungalingan. Bata pa lang tayo, sinanay na tayo sa mga nilalang na hindi
naman natin nakikita. Kapre, tikbalang, manananggal, tiyanak, multo at mangkukulam.
Mga lamang-lupa daw ang tawag dito. Nagtataka ako kung bakit hindi isinama ang
kamote, sibuyas at luya. Mga lamang-lupa din naman iyon.
Kapag nagkakasakit
tayo, ipinipilit ng Nanay na masarap ang lasa ng gamot para sa sakit mo. Kahit
kalasa iyon ng tinta ng pentel pen o panis na mantika. Para mapainom ka,
kailangang pasinungalingang pagkasarap-sarap ng gamot kahit pati sila kapag
umiinom nito ay nagkakandangiwi na rin sa simangot. At may batok ka galing kay
Tatay kapag nailuwa mo at naisuka. Sayang ang ipinambili ng gamot.
Ipapanood sa iyo sa TV
ang mas lalong pinakamalalaking kasinungalingan. Sesame Street na hindi mga
totoong tao ang gumaganap. Palakang nagsasalita, mag-partner na puppet na
parehong lalaki (sino kaya ang bading?), halimaw na mahilig sa biscuit,
bampirang hanggang 10 lang ang kayang bilangin (minsan up to 12), ibon na
kasing laki ng elephant at elepanteng balbon (saan ka nakakita ng elepanteng
pagkahahaba ng balahibo sa katawan?) at isang nilalang na mahilig mag-ipon ng
basura at nakatira sa basurahan. May tagalog version ito dito sa Pilipinas, ang
Batibot. Ang problema, ang pinakabida sa program na ito, isang tuso at isang
tanga.
Ililipat naman sa ibang
channel na ang tampok ay mga magkakaibigang superheroes. Marami sila sa istorya
at lahat ay may angking super powers. Ipinakikita lamang dito ang kanilang
kahinaan, na hindi pala kaya ng isang superhero lang ang problema ng mundo.
Kailangan din ang tulong ng iba para masagip ang daigdig. Kawawang Superman,
walang sinabi. Hindi kayang tumayo sa sariling mga paa.
Tapos ka nang manood ng
kasinungalingan este palabas pala sa TV. Gusto mong maglaro sa labas kasama ng
ibang mga bata sa kapitbahay. Pero narinig mo ang sinabi ni Nanay. May bumbay
na nangunguha ng bata sa kalsada. Tarantadong bumbay ito. Akalain mong pati mga
batang nananahimik ay gustong kidnapin. Pero ang totoo niyan, hindi ka pwedeng
lumabas dahil bagong paligo ka. At magkakalkal ka na naman ng dumi sa kalye
kapag nakipaglaro ka. Tinatamad na si Mommy na maglinis sa iyo.
Ayaw mong matulog sa
tanghali? Lagot ka, andiyan ang “lizard”. Pikit ka na, bababa na yung “lizard”.
Kaya, kasama sa paglaki
ng bata na kahit ang pinakamaliit na problemang kasing liit ng butiki ay hindi
kayang masolusyunan dahil “lagot ka, kayang-kaya ka ng lizard”.
Sa hapunan, hindi
pwedeng hindi mo uubusin ang pagkain. Mabubulag ka. Kahit magkandasuka ka sa
pagsubo, ubusin mo. Hindi dahil sayang ang inihanda sa mesa. Kung hindi bahala
ka, mabubulag ka.
Isasama pa ba natin
dito ang mga kasinungalingan tungkol kay Santa Claus, ang tatlong hari, ang mga
pamahiin ni Lolo at Lola, ang pagiging “disente” (daw) ni Rizal,
nakakabungang-araw ang pagkain ng sobra ng mangga at ang tungkol sa mga alamat
ng pinya at Olongapo? Huwag na. Ayoko nang dagdagan ang mga kasinungalingan
dito.
Lumalaki ang bata sa
kasinungalingan. At sa kaniyang pagtanda, pag-aasawa at pagkakaroon ng sariling
mga anak, uulitin niyang muli ang istoryang ito ng mga kasinungalingan. Mga
Sanaysay sa Filipino 2011.
No comments:
Post a Comment