Kahulugan ng Pang-uri, Kaantasan ng Pang-uri, Kayarian ng pang-uri

Pang-uri

Ang pang-uri ay isang bahagi ng pananalita na binabago ang isang pangngalan, karaniwang sinasalarawan nito o ginagawang mas partikular ito. Gayon man, hindi kinikilalang uri ng salita sa pangkalahatan ang pang-uri; sa ibang salita, may mga ilang wika ang hindi gumagamit ng mga pang-uri.[pananangguni'y kailangan] Ang pang-uri ay nagbibigay ng turing sa isang pangngalan o panghalip. Ang mga pinakakinikilalang mga pang-uri ay iyong mga salita katulad ng malaki, matanda atnakakapagod na sinasalarawan ang mga tao, mga lugar, o mga bagay.

Kaantasan ng pang uri

1. Lantay – mga pang-uring naglalarawanng isangpangngalan opanghalip.Halimbawa:Mabango angbulaklak.Madilaw angbulaklak.

2. Paghahambing – naghahambing ngdalawang pangngalan o panghalipHalimbawa:Ang bata ay mas maikli kaysa lalaki.

3. Pasukdol –nagpapakita ngkasukdulan napaghahambing nghigit pa sadalawangpangngalan opanghalip.Halimbawa:Pinakamabilis siArman sa mgabatang atleta.

Kayarian ng pang-uri

1.      Payak – binubuo ng salitang ugat lamang.

Ha. Bilog , pula

2.      Maylapi – binubuo ng salitang-ugat na may panlapi.

§         Mga panlaping mapanuring na madalas na ginagamit:

/Ka-/ ay nagpapahiwatig ng katangian ng relasyon o pag-uugnayan ng higit sa

        isang taong binabanggit sa pangungusap.

          Hal. Kalahi,  kasundo

          /kay-/ ay nagpapakita ng katangian ng isang bagay na

                        inilalarawan.

                                Hal. Kayganda,   Kaysaya

          /ma-/ nagpapakita ng katangian ng pangngalan o

                       panghalip

                            Hal. Matalino,     Mahusay

          /maka-/ nagpapakilala ng pagkikiayon o pakikisama.

              Gumagamit ng gitling kapag ito ay

ikinakabit sa pangngalang pantangi.

Hal. Makabayan,  Maka-Diyos

/Mala-/ nagbibigay ito ng kahulugang kaanyo o kahawig ng anumang katangiang isinasaad

ng salitang-ugat.

Hal. Malarosas,   malaprinsesa

3.      Inuulit – binubuo ng salitang inuulit.

Ganap – buong salita ang inuulit

Hal. Sira-sira

Di-ganap – bahagi lamang ng salita ang inuulit

Hal. Matatamis

4. Tambalan – binubuo ng dalawang salitang-ugat na inuulit

          - Karaniwang kahulugan

                   Hal. Balikbayan

          - Matalinhagang kahulugan

                   Hal. Bukas-palad