ROMULOS AT REMUS
Sina Romulus at Remus ay ang maalamat na mga tagapagtatag ng
Roma. Sa mitolohiyang Romano, sila ay kambal namagkapatid, na mga anak na
lalaki nina Rhea Silva at ng diyos na si Marte. Si Romulus at Remus ay ang
kambal na tagapagtatag ng Roma na nasa loob ng tradisyunal na mito ng
pagtatatag nito, bagaman paminsan-minsang sinasabi na si Romulus lamang ang
nag-iisang tagapagtatag ng Roma. Ang kanilang lolo sa ina ay si Numitor, ang
karapat-dapat na hari ng Alba Longa, isang kaapu-apuhan ng prinsipeng Troyanong
si Aeneas, at ama ni Rhea Silvia (nakikilala rin bilang Ilia). Bago sila
ipaglihi, tinanggal ni Amulius (kapatid na lalaki ni Numitor) si Numitor mula
sa kanyang tungkulin bilang hari. Pinatay din ni Amulius ang mga anak ni
Numitor at pinuwersa si Rhea na maging isang Birheng Malinis (Birheng Banal),
na may intensiyong ipagkait kay Numitor ang pagkakaroon ng makabatas na mga
tagapagmanan at kung gayon masiguro ang kanyang posisyon; subalit
ipinagdalangtao ni Rhea sina Romulus at Remus sa pamamagitan ng diyos na si
Marte, ngunit maaari ring sa pamamagitan ng demi-diyos na si Herkules. Nang
ipanganak ang kambal, iniwan at pinabayaan sila ni Amulius sa isang pook upang
mamatay subalit nailigtas sila sa pamamagitan ng magkakasunod na mahihimalang
mga pamamagitan. Isang babaeng lobo ang nakatagpo sa kanila at pinasuso sila.
Pagkaraan, isang pastol at asawa nito angumampon sa kanila at inalagaan sila at
pinalaki bilang mga pastol. Ang kambal ay napatunayang likas na mga pinuno at
nagkamit ng maraming mga tagasunod. Nang ipaalam sa kanila ang kanilang tunay
na mga katauhan, pinaslang nila si Amulius, at ibinalik si Numitor sa trono ng
Alba Longa at nagpasyang itatag ang isang bagong lungsod para sa kanilang mga
sarili.
Ninais ni Romulus na magtatag ng isang bagong lungsod sa
Burol ng Palatino ngunit mas pinipili ni Remus ang Burol ng Aventino.
Nagkasundo silang piliin ang lugar sa pamamagitan ng augurya, kung saan isang
paring manghuhula o augurang magpapasya. Tila si Romulus ang nakatanggap na mas
mabiyayang mga tanda subalit ang bawat isa sa kambal ay nag-aangkin na ang mga
resulta ay nasa kani-kaniyang pabor. Sa sumunod na mga pagtatalo, napatay si
Remus. Pinaimbento ni Ovid kay Romulus ang kapistahan ng Lemuria upang
payapain ang nagtatampong multo ni Remus. inangalanan ni Romulus ang bagong
lungsod bilang Roma, na isang pagpapangalan magmula sa kanyang sariling
pangalan. Nilikha ni Romulus ang Lehiyong Romano at ang Senadong Romano. Ang
populasyon ng Roma ay pinakapal ng mga pumapasok dito, kabilang na ang mga
nangangalong (repuhiyado o nangingibang bayan) na walang lupa at mgasalarin, na
karamihang mga lalaki. Pinaghandaan ni Romulus ang pang-aagaw ng mga babae
magmula sa kanugnog na mga tribong Sabino, na kaagad na humantong sa digmaan
subalit lumaong nagresulta sa pagsasanib ng mga Sabino at ng mga Romano bilang
pinag-isang mga taong Romano. Mabilis na lumawak ang Roma bilang isang
nangingibabaw na puwersa sa gitnang Italya, dahil sa banal na pagbibiyaya at
kinasihan o inspiradong pamumunong pangpangangasiwa, pangmilitar, at
pampolitika ni Romulus. Sa lumaong naging buhay ni Romulus, si Romulus ay
naging masawtokratiko, na nawawala dahil sa misteryosong mga pagkakataon, at
sinamba bilang ang diyos na si Quirinus, ang sagradong persona ng mga taong
Romano.
Ang imahe ng babaeng lobo na nagpapasuso sa kambal na
sinupling ng diyos ay naging isang mahuwarang kinatawan o representasyon ng
lungsod at ng maalamat na pagkakatatag nito, na nagdulot upang si Romulus at si
Remus ay maging tampok na mga magigiting sa gitna ng mga batang lumaki sa
kalikasan na paksa ng sinaunang mitograpiya. Sa kabuuan, ang alamat ay
pumapalibot sa mga ideya ng Roma hinggil sa sarili nito, sa mga pinagmulan
nito, at sa mga pagpapahalagang nauukol sa mabuti at matuwid na kaugalian. Para
sa makabagong kadalubhasaan, nananatili itong isa sa pinakamasalimuot at
pinakamasuliranin sa lahat ng mga mitong pampagtatatag, lalo na sa paksa at
paraan ng pagkamatay ni Remus. Walang duda ang sinaunang mga manunulat ng
kasaysayan na si Romulus ang nagbigay ng kanyang pangalan sa lungsod. Karamihan
sa makabagong mga historyador ang naniniwala na ang kanyang pangalan, bilang
tauhan ng alamat ng pagkakatatag ng Roma, ay isang pagpapahaba ng pangalang
Roma; samantala, ang batayan para sa pangalan ni Remus at gampanin ay
nananatiling mga paksa kapwa ng sinauna at makabagong paggunita at pagwawari;
ang mito o alamat ay ganap na ang pagkaunlad upang maging isang
"opisyal" na bersiyong kronolohikal noong kapanahunan ng Panghuling
Republikano at maagang panahong Imperyal. Pinetsahan ng mga Romanong manunulat
ng kasaysayan ang pagtatatag ng lungsod mula 758 hanggang 728 BK. Sinabi ni
Plutarch na si Romulus ay namatay sa gulang na limampu't tatlo; batay sa
kanyang pagwawari at pagbibilang, ang taon ng kapanganakan ng kambal ay nasa
bandang 771 BK. Ang mga maaaring naging batayan para sa malawak na
pangmitolohiyang salaysay ay nananatiling malabo at pinagtatalunan;
napakakakaunting mga modernong dalubhasa ang tumatanggap kina Romulus at Remus
bilang mga tao na pangkasaysayan at makasaysayan. Ang arkeologang si Andrea
Carandini ay isa sa mga napakakakaunting makabagong mga dalubhasa na
tumatanggap sa pagiging makapangkasaysayan nina Romulus at Remus, na batay sa
pagkakatuklas ng isang sinaunang pader noong 1988 na nasa hilagang gulod ng
Burol na Palatino sa Roma. Pinetsahan ni Carandini ang kayarian na nagmula pa
sa kalagitnaan ng ika-8 daantaon BK at pinangalan niya itong Murus Romuli
(nangangahulugang "Moog ni Romulus", na sa literal na pananalita ay
"Pader ni Romulus").
No comments:
Post a Comment