Bernardo Carpio
Nuong panahon nang ang
Pilipinas ay nasasakop pa ng mga Kastila ay mayruong mag-asawang naninirahan sa
paanan ng bundok ng San Mateo, Rizal. Ang mag-asawa ay mahirap lang subali’t
sila ay mabait, masipag, matulungin, at makadiyos. Sa mahabang panahon nang
kanilang pagsasama ay hindi sila agad nagkaanak. Ganun pa man sila ay masaya sa
kanilang buhay at matulungin sa kapwa lalu na tulad nilang naghihirap, at sa
mga may sakit. Ang mga bata sa kanilang
pook ay inaaruga nilang parang mga tunay na anak habang patuloy silang umaasa
na balang araw ay magkakaruon din sila ng sariling anak.
Dahil sa kanilang
ipinamalas na kabutihan, pagtitiis, at pananalig ay kinaawaan din sila ni
Bathala at dininig ang kanilang panalangin na magkaruon ng sariling anak. Sa
wakas ay biniyayaan sila ng isang
malusog na sanggol na
lalaki. Bukod duon, biniyayaan din ni Bathala ang sanggol ng pambihirang lakas
at kisig simbolo ng lakas ng pananalig at kagandahang loob na ipinamalas ng
kanyang mga magulang.
Maliit pa lang ay
kinakitaan na si Bernardo ng pambihirang lakas at kisig. Ilang linggo pa lang
mula nang siya'y ipinapanganak ay nagagawa na niyang dumapa at gumapang mag-isa
kaya minsan ay muntik na siyang mahulog sa hagdanan ng kanilang munting kubo
kundi naagapan ng isang kastilang pari na nuon ay dumadalaw sa kanilang pook
upang magturo ng Kristiyanismo.
Sa suhestiyon ng
kastilang pari na humanga sa lakas at kisig ng sanggol, siya ay pinangalanang
Bernardo Carpio ng kanyang mga magulang. Hinango ang kanyang pangalan kay
Bernardo de Carpio, isang
matapang, bantog,
makisig, at maalamat na mandirigma sa
bansang Espanya. Eto ay parang nagbabadya sa magiging maalamat ding buhay ni
Bernardo Carpio sa Pilipinas.
Habang lumalaki ay
lalung nagiging kagila-gilalas ang pambihirang lakas ni Bernardo. Mahigit isang
taon pa lang ay nagagawa niyang bunutin ang mga pako sa kanilang sahig sa
kanyang paglalaro. At kapag
isinasama siya ng ama
sa pangangaso ay parang walang anuman na binubunot ni Bernardo ang ilang mga
puno upang makagawa ng daanan sa masukal na kagubatan ng San Mateo.
Tulad ng kanyang mga
magulang si Bernardo ay lumaking mabait, matulungin, at matatag ang loob.
Minsan sa kanyang pamamasyal sa gubat, ay may natanaw siyang kabayo na nahulog
sa bangin at napilay. Agad na nilusong ni Bernardo ang bangin upang sagipin at
tulungan ang kabayo. Parang walang anuman na pinasan at iniahon niya ang kabayo
sa bangin at dinala sa kanilang bahay upang gamutin at alagaan.
Sa kanyang pag-aalaga,
ang bahagi ng enerhiya ni Bernardo ay dumaloy mula sa kanyang mga kamay at
bumahagi sa kabayo na naging dahilan upang mabilis etong gumaling at
nagsimulang nagpamalas din ng
pambihirang lakas at
bilis. Dahil sa tanglay na lakas at bilis ang kabayo ay tinawag niyang si
Hagibis at mula nuon si Bernardo at si Hagibis ay laging magkasama sa
pamamasyal sa kabundukan ng San Mateo.
Samantala, ang
pagmamalupit at paninikil ng mga Kastila sa mga karapatan at kalayaan ng mga
Pilipino ay lalung nag-ibayo. Mapagtiis man ang mga Pilipino ay dumating din
ang panahon na hindi na nila
matanggap ang pang-aapi
ng mga dayuhan. Ang mga kalalakihan ay nagsimulang magpulong-pulong at bumuo ng
mga pangkat sa hangaring ipaglaban ang karapatan at kalayaan ng mga Pilipino.
Dahil sa
kanyang taglay na
pambihirang lakas at pagiging makabayan ay napili si Bernardo na namuno sa
namimintong himagsikan laban sa mga Kastila.
Nang makarating sa
kanilang kaalaman ang nagbabantang himaksikan ng mga Pilipino, lalu na nang
mapag-alaman nilang si Bernardo ang napipisil na mamuno, ay labis na
ikinabahala eto g mga Kastila. Dahil sa pambihirang lakas at tapang na taglay
nito ay alam nilang mahihirapan silang igupo ang anumang himagsikan at malamang
na magtagumpay pa eto.
Dahil sa kanyang
matatag na pamumuno at pambihirang lakas ay nabahala ang mga kastila sa
magagawa ni Bernardo upang maging matagumpay ang himaksikan laban sa mga
mananakop. Dahil dito ay
gumawa ng patibong ang
mga kastila. Diumano ay inanyayahan nila si Bernardo sa isang pagpupulong upang
diumano ay dinggin ang karaingan ng mga Pilipino subalit eto ay bitag lamang
upang sa tulong
ng isang engkanto ay
maipit sa nag-uuntugang bato at hindi na makapamuno sa himagsikan.
Lihim sa mga mamamayan,
nuong panahon na iyon, ang mga Kastila ay may nahuling isang engkantado na
kasalukuyan nilang isinasailalim sa eksorsismo (exorcism), isang pamamaraan ng
simbahan upang
sugpuin ang masamang
ispiritu na sumapi sa katawan ng engkantado.
Dahil sa takot na
magtagumpay ang himagsikan sa pamumuno ni Bernardo ay nakipagkasundo ang mga
paring Kastila sa ispiritu na sumapi sa engkantado na ititigil nila ang
eksorsismo (exorcism) kung
tutulungan sila nito na
masupil si Bernardo. Sa paniniwala ng mga Kastila, ang pambihirang lakas ni
Bernardo ay matatapatan lamang ng agimat na taglay ng engkantado.
Hindi nag-aksaya nang
panahon ang mga Kastila. Agad nilang inanyayahan si Bernardo sa isang
pagpupulong upang diumano ay dinggin ang karaingan ng mga Pilipino. Subali't
sila ay may nakahandang
bitag kay Bernardo. Sa
pagdaraanan patungo sa isang yungib ay naghihintay ang engkantado na nagtatago
sa likuran ng magkaparis na naglalakihang bato. Pagdaan ni Bernardo ay ginamit
ng engkantado ang kanyang agimat upang pag-umpugin nito ang naglalakihang bato
sa pagnanais na ipitin at patayin si Bernardo.
Dahil sa pagkabigla ni
Bernardo ay hindi siya nakaiwas at unti-unting siyang naipit ng nag-uuntugang
bato. Ginamit niya ang kanyang lakas upang pigilan ang mga bato subalit ang
kanyang lakas ay may katapat na lakas na nagmumula sa agimat ng engkantado.
Nang hindi bumalik si
Bernardo kay Hagibis na naghihintay sa may paanan ng yungib ay naramdaman
nitong may masamang nangyayari kay Bernardo. Mabilis na bumalik si Hagibis sa
kapatagan upang
humingi ng tulong sa
mga mamamayan subali't natagalan bago naunawaan ng mga tao ang ibig sabihin ng
mga halinghing at pag-aalma ng kabayo.
Sa bandang huli nang mapansin nila ang pagkawala
ni Bernardo ay naisipan
ng ilang kalalakihan na sundan si Hagibis dahil lagi silang magkasama.
Dinala ni Hagibis ang
mga kalalakihan sa paanan ng yungib at tinangka nila etong pasukin. Subalit
nang sila ay papalapit na ay sinalubong sila ng nagbabagsakang mga bato na
ikinasugat at ikinapilay ng ilang
kalalakihan. Natanaw
nila ang malalaking nag-uumpugang mga bato at nuon ay napagtanto nila na ang
yungib ay pinagpupugaran ng engkantado. Sila ay nangatakot at bumalik sa
kapatagan ng hindi nakita
si Bernardo.
Mabilis na kumalat ang
haka-haka na si Bernardo ay naiipit ng nag-uumpugang bato at tuwing nagpipilit
siyang kumawala ay nagiging sanhi eto ng paglindol sa kabundukan ng San Mateo.
Ang pagkawala ni
Bernardo ay naging malaking dagok sa namumuong himagsikan ng mga Pilipino dahil
sa pagkawala ng isang malakas at matapang na pinuno. Lumipas pa ang ilang taon
bago muling nabuo ang loob ng mga Pilipino na ituloy ang pakikipaglaban sa mga
Kastila.
Taung 1895 nang muling
magpulong ang mga kalalakihan sa yungib ng Pamitinan at duon, sa karangalan ni
Bernardo Carpio, ay ginawa nila ang unang sigaw ng himagsikan laban sa mga
Kastila